Bij multipel myeloom zitten er te veel plasma-cellen in het beenmerg.
Dit is kanker.

Plasma-cellen beschermen tegen virussen en bacteriën.

Plasmacellen zitten in je beenmerg.
Beenmerg zit in het binnenste van je botten.
Bijvoorbeeld in je borstbeen of in je bekken.

1. Bot
2. Beenmerg
3. Plasmacellen

Klachten die veel voorkomen bij multipel myeloom zijn:

• Je hebt sneller een ontsteking.
  Je kunt bijvoorbeeld sneller verkouden zijn.
• Je kunt pijn hebben in je botten of sneller een bot breken.
• Je kunt heel erg moe zijn.

Leukemie
Leukemie is kanker van de witte bloedcellen in het bloed.
Het beenmerg maakt teveel witte bloedcellen.

Ook groeien de witte bloedcellen niet goed.

Wat zijn witte bloedcellen
In het bloed zitten:

• Rode bloedcellen
• Witte bloedcellen
• Bloedplaatjes

Witte bloedcellen beschermen je lichaam tegen ontstekingen.

Wat is beenmerg
Bloed wordt gemaakt in het beenmerg.
Beenmerg zit in je botten.
In het beenmerg zitten stamcellen.
Uit de stamcellen ontstaan bloedcellen.

1. Bot
2. Beenmerg
3. Stamcel
4. Rode bloedcel
5. Witte bloedcel
6. Bloedplaatje

Lymfeklierkanker
Bij lymfeklierkanker delen de lymfocyten teveel.

Je krijgt dan een kluitje van lymfocyten bij elkaar.
Dat kan in een lymfeklier, maar ook ergens anders in het lichaam.
Soms voel je zo’n kluitje cellen. Je voelt dan bijvoorbeeld een knobbel in de oksel of in de hals.
Lymfocyten op een kluitje werken niet meer goed. Het is lymfeklier-kanker.

Wat zijn lymfocyten
Lymfocyten zijn witte bloedcellen.
Ze zitten in de lymfeklieren en heten daarom lymfocyten.
Lymfocyten beschermen tegen bacteriën en virussen.
Ze zorgen dat een ontsteking niet verder gaat naar de rest van je lichaam.

In je lichaam zitten honderden lymfeklieren.
Ze zitten:

• In de hals
• In de oksels
• Langs de luchtpijp
• Bij de longen
• Bij de darmen
• Bij de liezen

Een beenmerg-punctie is een prik in een bot.
Binnen in je botten zit beenmerg.
Beenmerg is zacht.
De dokter zuigt met de naald een beetje beenmerg uit het bot.
Meestal is de prik in het bot van je bekken.

Bij de punctie krijg je een verdoving.
Daardoor voelt je huid geen pijn.
De dokter kan het bot niet verdoven.
Daardoor doet de prik toch pijn.
Deze pijn is heel kort.

Na de punctie heeft de dokter een beetje beenmerg.
De dokter bekijkt het beenmerg onder de microscoop.
Bij het volgende bezoek aan de dokter hoor je de uitslag.
Samen met de dokter bespreek je hoe het verder gaat.

1. Beenmerg onder de microscoop
2. Cellen in het beenmerg

Soms wacht de dokter bewust met behandelen.
We noemen dat wait-and-see.
Dat is Engels voor afwachten.

De dokter wacht met de behandeling, bijvoorbeeld omdat:

• Je heel weinig klachten hebt.
• De behandeling nare bijwerkingen kan hebben.
  Bijvoorbeeld misselijk zijn of moe zijn.

Over een tijdje behandelen is net zo goed als meteen behandelen.
Je moet steeds op controle komen.
De dokter blijft goed kijken hoe het met je gaat.
Zodra het nodig is, word je wel behandeld.

Praat met je familie, vrienden en collega’s.
Vertel dat de behandeling kan wachten.
Vertel dat je nog steeds ziek bent en nog steeds naar het ziekenhuis moet.

Het is fijn als andere mensen begrijpen hoe het echt met je gaat.

Stamceltransplantatie
Bij leukemie of lymfeklier-kanker krijg je soms een stamcel-transplantatie.
Een stamcel-transplantatie is een behandeling die je beter kan maken.
Helaas lukt dit niet altijd.

Een stamcel-transplantatie gebeurt in het ziekenhuis.
In het ziekenhuis:

1 Halen artsen gezonde stamcellen uit je eigen bloed of uit het bloed van iemand anders (een donor).

2 Daarna krijg je chemo-therapie. De chemo-therapie maakt de kankercellen kapot of zwakker.

3 Daarna krijg je de gezonde stamcellen terug in je lichaam met een infuus.

Deze stamcellen gaan nieuwe bloedcellen maken, waardoor je beter kunt worden.
Na 2 of 3 weken zijn er nieuwe bloedcellen.

De risico’s van een stamcel-transplantatie zijn:

• Je eigen weerstand vermindert tijdelijk. Het heeft tijd nodig om te herstellen.
• Je kunt bloedarmoede en bloedingen krijgen.
• Krijg je stamcellen van iemand anders (een donor)? Deze donorcellen kunnen soms een orgaan afstoten. Bijvoorbeeld de lever, huid of darmen.

Een stamcel-transplantatie is een zware behandeling.
Het eerste jaar na de transplantatie ben je vaak moe en kun je meestal niet werken.

Chemotherapie
Chemo-therapie zijn medicijnen tegen kanker.
Deze medicijnen doden de kankercellen of ze remmen de kankercellen.
Hierdoor kan kanker soms genezen.
Je wordt niet altijd beter. Chemo-therapie kan dan helpen om minder pijn te voelen of om langer te leven.

Chemo-therapie kun je op verschillende manieren krijgen:
• als pillen
• met een prik in de huid of in een spier
• door een infuus

• als een zalf op de huid
• door een ruggen-prik
• door een slangetje in de buikholte of blaas

Bijwerkingen chemotherapie
Chemo-therapie kan bijwerkingen geven, zoals:
• moe zijn
• misselijk zijn, overgeven
• diarree
• het uitvallen van haren
• pijn in de mond
• snel ontstekingen krijgen

De dokter in het ziekenhuis beslist samen met jou welke chemo-therapie je krijgt.
De dokter of verpleegkundige vertelt op welke manier je de chemo-therapie krijgt, bijvoorbeeld met pillen of door een infuus.
Soms krijg je de chemo-therapie thuis, soms in het ziekenhuis.