Huisartsenpraktijk Sumatra zet behoeften van patiënten centraal bij introductie nieuwe dienst
Interview met huisarts Marlies Azzouz-Wijdeveld, huisarts bij huisartsenpraktijk Sumatra
Om een nieuwe dienst te laten aansluiten bij je eindgebruikers, is het zaak hun behoeften te achterhalen. Huisartsenpraktijk Sumatra deed dat door patiënten te bevragen in de wachtkamer én de spreekkamer.
We vroegen letterlijk: wat heb je nodig?
Huisarts Marlies Azzouz-Wijdeveld
“Ik wil een plek creëren waar alle mensen zich begrepen voelen en de zorg krijgen die ze nodig hebben”, zegt Marlies Azzouz-Wijdeveld. Zij heeft een huisartsenpraktijk in de Amsterdamse Indische buurt, waar veel mensen wonen met een laag inkomen of een migratieachtergrond. “We merken dagelijks dat veel van onze patiënten lagere gezondheidsvaardigheden hebben. Ze weten bijvoorbeeld niet hoe organen werken of dat stress invloed heeft op lichamelijke klachten. En als we mensen doorverwijzen komen ze daar vaak niet terecht, omdat ze de gang van zaken niet helemaal begrijpen.”
Goed luisteren
Marlies wil met haar huisartsenpraktijk bijdragen aan minder verschillen in gezondheid tussen mensen met lage en hoge inkomens. “Ik vind dat niemand last moet hebben van dingen als verschillende culturen, sociale situaties of geldzorgen als het gaat om hun gezondheid. De gezondheidsverschillen inspireren me om onze zorg speciaal aan te passen aan de behoeften van elke patiënt. Door goed te luisteren en te begrijpen wat er aan de hand is, kunnen we de gezondheid in onze buurt verbeteren.”
Spreekuren opgezet
De praktijk heeft twee bijzondere spreekuren opgezet: een maatschappelijk spreekuur en een mantelzorgspreekuur. Op het mantelzorgspreekuur kunnen mantelzorgers terecht die overbelasting ervaren. “Bijvoorbeeld doordat ze de weg niet weten: welke zorg bestaat er, waar heb ik recht op? Of omdat er een taboe rust op zorg vragen aan mensen buiten de familie.”
Bij het maatschappelijk spreekuur kunnen mensen hulp vragen bij officiële brieven waarmee ze geen raad weten. Bijvoorbeeld van een uitkeringsinstantie, de zorgverzekeraar of de Belastingdienst. “Mensen weten het buurtteam niet te vinden, maar bij ons lopen ze zo naar binnen. Dat is voor hen gemakkelijk en vertrouwd."
Huisarts Marlies Azzouz-Wijdeveld
Patiënten geraadpleegd
De nieuwe spreekuren zijn opgezet in samenspraak met patiënten. Om hun behoeften te achterhalen, hebben Marlies en haar collega’s met tientallen mensen gesproken. “We hebben letterlijk de vraag gesteld: wat zou je nodig hebben? Waarom lukt het niet om bij de specialist of bij het buurtteam terecht te komen? Zou je het fijn vinden om daar meer hulp bij te krijgen?” Ze raadpleegden de patiënten op verschillende manieren. “We hebben met 23 mensen gesproken in de wachtkamer. Dat is laagdrempelig, want mensen zitten daar toch. Daarnaast heb ik het tijdens mijn spreekuur aan patiënten gevraagd.” Ten slotte was het een kwestie van meebewegen met wat er al gebeurde. “We liepen letterlijk tegen de vraag aan: mensen kwamen met brieven bij mij op consult of waren enorm aan het strugglen met mantelzorg.”
Marlies draait zelf het mantelzorgspreekuur, haar echtgenoot Mohammed – praktijkmanager en praktijkondersteuner GGZ – doet het maatschappelijke spreekuur. Het loopt niet meteen storm, maar dat verbaast Marlies niet.
Het heeft tijd nodig. Mensen die door de bomen het bos niet meer zien vanwege stress, zien dit ook niet direct. Het staat op ons wachtkamerscherm en de website, en ik verwijs ernaar. De mensen die er komen, zijn heel blij dat we met ze meedenken.
Huisarts Marlies Azzouz-Wijdeveld
De praktijk krijgt de tijd voor de spreekuren slechts deels vergoed. Maar de investering levert wel wat op, zegt Marlies. “Als de zorg goed geregeld is hebben mantelzorgers minder stress, minder klachten en minder complicaties. Voor het maatschappelijk spreekuur geldt dat mensen toch wel met brieven komen. Dan kun je daarvoor beter iets aparts opzetten dan dat ze telkens met een klacht op mijn spreekuur komen, terwijl het eigenlijke probleem een brief is.”
Tips van Marlies
- Benut je wachtkamer om patiënten te vragen hoe je ze beter kunt helpen.
- Je kunt ook een mix maken: een aantal mensen mondeling spreken, anderen – die geen moeite hebben met lezen en schrijven – een enquête laten invullen.
- Vraag mensen tijdens een consult welke hulp zij nodig hebben. “In de spreekkamer kun je alles vragen, zeker als je een goede band hebt.”
- Zet een patiëntenraad op om regelmatig de behoeften te blijven bespreken. “Dat willen wij ook doen, nu we hier twee jaar werken en de patiënten een beetje hebben leren kennen.”