Gezondheidsvaardigheden succesvol op de agenda bij GGD Amsterdam
Interview met Eunice Hee Tahar Kooijman, sociaal verpleegkundige en e-health-coördinator
Mijn ideaal is dat ons aanbod zó toegankelijk en begrijpelijk is dat iedere Amsterdammer er gebruik van kan maken en het weet te vinden. Dat doel kun je juist vanuit de werknemers bereiken.
Eunice Hee Tahar Kooijman
Eunice Hee Tahar Kooijman is sociaal verpleegkundige en e-health-coördinator bij GGD Amsterdam. Naast deze functies zet zij zich in voor de toegankelijkheid van haar afdeling, de polikliniek seksuele gezondheid. “Ik werd me bewust van het onderwerp toen we begonnen met digitalisering. Toen gingen bij mij vraagtekens branden: gaan we niet een groep uitsluiten?”
Praktijkcheck
De polikliniek liet een praktijkcheck doen door Pharos. Een taalambassadeur checkte de begrijpelijkheid van het gebouw, de communicatie en de vragenlijsten. Dat leverde veel op, vertelt Eunice: “We hebben veel stappen gezet naar aanleiding van de praktijkcheck.” Zo zijn alle teksten inmiddels geschreven in begrijpelijke taal: van de website en e-mails tot de informatie die mensen meekrijgen. Het wachtkamerscherm heeft grotere letters gekregen en de beelden veranderen langzamer. Ook de telefonische toegankelijkheid is verbeterd.
We hebben een begrijpelijk telefonisch keuzemenu gemaakt. Één van de eerste opties is of je moeite hebt met taal. Als je daarop drukt krijg je meteen contact met de doktersassistent.
Eunice Hee Tahar Kooijman
Sparren met collega’s
Als teamlid gaat Eunice niet over het budget, dus ze kan haar plannen niet zomaar doorvoeren. “Ik bespreek het met anderen, zoals met mijn collega’s, leidinggevenden en de programmamanager. De reacties zijn altijd positief, maar je hebt ook geld en menskracht nodig. Gelukkig is onze GGD inmiddels bezig met een project over gezondheidsvaardigheden. Maar financiering vinden is best ingewikkeld.” Ze heeft bovendien een groepje “early adopters” verzameld: collega’s die ook bevlogen zijn voor het onderwerp.
In een grote organisatie moet je iedereen meekrijgen en dat is soms best een uitdaging. Het is heel fijn als je met elkaar kunt sparren. En elkaar weer motiveert: o ja, we hebben al hartstikke veel gedaan.
Eunice Hee Tahar Kooijman
Urgentie voelen
Eunice brengt het onderwerp af en toe ter sprake tijdens het wekelijkse teamoverleg of bijscholingen. De belangrijkste voorwaarde om iets te bereiken, is volgens haar dat mensen echt gemotiveerd raken. “Ik merkte soms dat collega’s die ik nodig had voor aanpassingen, de urgentie nog niet helemaal voelden. Dan zei iemand bijvoorbeeld: mensen moeten maar even wat beter lezen.” Wat helpt is het onderwerp persoonlijk te maken, ervaart zij. “Ik heb in ons wekelijkse overleg wel eens een video getoond van de Stichting Lezen en Schrijven, waarin twee vrienden elkaar vertellen dat ze laaggeletterd zijn. Ze hielden het altijd verborgen, ook voor elkaar. Daarna kwamen collega’s naar me toe die zeiden: ‘Goh, ik denk dat een familielid van mij ook laaggeletterd was.’ Ze kregen er opeens een gevoel bij.”
Terugvraagmethode
De doktersassistenten hebben als eersten een training van Pharos gevolgd. Binnenkort is het de beurt aan verpleegkundigen en artsen. Daarnaast verwerkt Eunice met collega’s de terugvraagmethode in de jaarlijkse training voor gespreksvoering. Met die methode kunnen zorgverleners checken of de cliënt hun boodschap begrijpt. Ze heeft voor de training ook een escapekoffer aangeschaft van de Stichting Lezen en Schrijven. In dit escaperoomspel zijn de aanwijzingen om te ontsnappen opzettelijk verkeerd.
We hebben het al uitgeprobeerd, en collega’s werden echt boos: waar slaat dit op? Dat gevoel, dáár gaat het om. Je ervaart zelf hoe het is als je dingen niet snapt en als ze niet lukken. Dat maakt dat mensen in beweging komen.
Eunice Hee Tahar Kooijman
Tips van Eunice
- Begin met bewustwording in je team en probeer het persoonlijk te maken.
- Geef ervaringsdeskundigen een rol, bijvoorbeeld via een praktijkcheck.
- Agendeer het onderwerp bij je management. Benadruk hoe begrijpelijkheid bijdraagt aan het bereiken van jullie missie.
- Vertel ook wat het oplevert voor je afdeling. “Kleine dingen kunnen veel effect hebben. Nadat ik bordjes in de polikliniek had aangepast, zeiden collega’s: vroeger zat ik altijd lang te wachten op mijn cliënten, nu zijn ze heel snel bij mijn spreekkamer.”