Ruim één derde van de bewoners van asielzoekerscentra (azc) is vrouw. Zij kunnen, net als alle andere bewoners, meedoen aan verschillende activiteiten in en rondom het azc. Hierbij kun je denken aan sporten en spelen, taallessen volgen, samen koken, aan de slag gaan bij leerwerkplekken en vrijwilligersactiviteiten doen.

Maar de vrouwen zien we niet allemaal terug bij deze activiteiten. Daar doen over het algemeen meer mannen aan mee dan vrouwen. Hoe komt dat? En wat kunnen we hier aan doen? We zochten het uit, en interviewden vrouwen in azc’s voor het programma #meedoen. Naar aanleiding van deze interviews publiceerden we dit handboek waarin je, onder andere, meer leest over participatie bij vrouwelijke azc-bewoners.

Vrouwen en #meedoen

Veel vrouwen willen graag meedoen aan activiteiten. Zo vertelt Adiam*: “De vrouwen zijn het meest geïnteresseerd in het leren van de Nederlandse taal, om zo snel mogelijk te integreren. Veel vrouwen hebben bijvoorbeeld ook leren fietsen, omdat het onderdeel is van de Nederlandse cultuur.”

Maar er zijn ook dingen die vrouwen tegenhouden om mee te doen. Hierbij spelen de verschillen tussen mannen en vrouwen bijvoorbeeld een rol. Adiam vertelt ons dat ze weet dat vrouwen en mannen gelijk zijn in Nederland. Maar in de praktijk voelt dat nog niet voor alle vrouwen zo. Vooral als er op sommige plekken alleen mannen aanwezig zijn. Zo vertelt Layal*: “Er zijn verschillen met de Nederlandse cultuur. In ons azc is een kleine entertainment ruimte met bijvoorbeeld een spelcomputer, een pingpongtafel en tafelvoetbal. Maar daar spelen vooral mannen. Daardoor voelen mannen en vrouwen zich ongemakkelijk als hier vrouwen naar binnen stappen. Sommige vrouwen worden ook lastiggevallen door mannen.”

Naast deze verschillen staat psychische problematiek meedoen soms ook in de weg. Vrouwelijke azc-bewoners hebben vaak veel meegemaakt. In hun land van herkomst, tijdens de vlucht, en in Nederland. Door angst, verdriet en wantrouwen staan zij niet altijd open om mee te doen aan activiteiten.

Activiteiten voor vrouwen

Maar ook voor vrouwen is het belangrijk om mee te kunnen doen. Net zo belangrijk als voor mannen. Zo vertelt Fatimah*: “Activiteiten geven mij stressverlichting. Als ik de hele tijd zou moeten zitten en niks doen, dan zou ik gek worden. In plaats van zitten en me afvragen wat er nu weer gaat komen, doe ik gewoon wat ik kan doen om mezelf mentaal te helpen. Het houdt me gemotiveerd. En het zorgt ervoor dat ik hoop houd voor de toekomst.”

Daarom is het belangrijk dat we zorgen dat vrouwen deel kunnen en durven nemen aan activiteiten. Er zijn redenen die ervoor zorgen dat mannen én vrouwen niet meedoen. Hierbij kun je denken aan taalbarrières, OV-kosten en geldtekorten waardoor azc-bewoners meedoen niet kunnen betalen. Maar er zijn ook redenen die specifiek vrouwen tegenhouden om mee te doen.

Hoe zorgen we er nu voor dat vrouwen mee gaan doen aan activiteiten? Hieronder lichten we twee tips uit het handboek uit, die de vrouwen ons zelf gaven.

Organiseer activiteiten waar vrouwen zich comfortabel bij voelen

Zoals Layal al vertelde, is het voor sommige vrouwen lastig om een ruimte binnen te wandelen waar alleen mannen zijn. Organiseer daarom ook activiteiten die alleen toegankelijk zijn voor vrouwen. Adiam voegt toe; “Ook is het goed om specifieke tijden aan te wijzen waarin alleen vrouwen gebruik mogen maken van de activiteitenruimte. Zo kunnen vrouwen er vrij gebruik van maken zonder te worden lastiggevallen.”

Daarnaast vertelt Dellina: “Vrouwen maken gebruik van yogalessen en vinden dit fijn. Ook vinden ze het vaak leuk om te breien, te naaien of kunst te maken. Of het werken aan feestdagen, zoals het maken van Halloween-decoraties.”

Houd rekening met kinderen

De kinderopvangmogelijkheden bij azc’s zijn vaak beperkt. Dat zorgt ervoor dat veel vrouwen de hele dag voor hun kinderen moeten zorgen. Daardoor doen ze niet mee aan activiteiten. Dan is het handig als je je kinderen mee kunt nemen, zodat je wel kunt gaan.

Fatimah vertelt: “Voor kinderen wordt een dagje uit georganiseerd naar het park of de dierentuin. Zo’n activiteit is een goed idee, omdat de kinderen én de moeders dan meegaan. En ze kunnen ons naar een nieuwe plek brengen. Samen wat leuks doen. Bijvoorbeeld een dagje kamperen, shoppen, iets voor vrouwen. De meeste vrouwen kunnen niet naar buiten en andere steden zien in Nederland. Op deze manier kunnen we Nederlanders zien en de cultuur ontdekken.”

Help je vrouwen in azc’s #meedoen?

Vrouwen in azc’s willen graag een bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving. Zo vertelt Adiam; “Hier in de buurt zijn veel huizen voor mensen die gehandicapt zijn. Wij zien dat zij gaan wandelen met een rolstoel. Hier zouden vrouwen wel aan willen meedoen. Ik heb 3 of 5 huizen gezien voor mensen met een handicap.”

We kunnen er niet alleen voor zorgen dat vrouwen mee kunnen doen. Daarbij hebben we gemeenten nodig, maar ook sportclubs, buurtverenigingen en alle andere groepen die activiteiten mogelijk maken. Wil jij vrouwen uit het azc bij jou in de buurt helpen om activiteiten te kunnen doen? Dan helpen we je graag verder. In dit handboek lees je de rest van de tips, en vertellen we je wat je kunt doen. Meteen aanmelden? Mail dan naar Kiran Ramlakhan.