
Hoe VeiligheidNL collega’s overtuigt van het belang van begrijpelijke en toegankelijke communicatie
Interview met Zeina Bassa, consultant bij VeiligheidNL
VeiligheidNL is een publieke organisatie die als missie heeft ernstige letsels te voorkomen, door middel van onderzoek, interventies, implementatie en voorlichting. Zeina Bassa, consultant bij VeiligheidNL, is trekker van de Werkgroep OpMaat. In deze werkgroep werken medewerkers van verschillende programma’s aan begrijpelijkheid en toegankelijkheid. Bewustwording is één van de speerpunten van de werkgroep.
Om iedereen te bereiken, moeten we ook de taal spreken van degenen in kwetsbare posities. Communiceren op maat moet in ons DNA komen. Een grote stap daarin is zorgen dat het gaat leven.
Zeina Bassa
Interviews door Pharos
Een adviestraject van Pharos in 2024 zette het onderwerp nog steviger op de kaart. “Coryke van Vulpen van Pharos begon met interviews van collega’s over de tien kenmerken van een gezondheidsvaardige organisatie. Dat droeg al meteen bij aan de bewustwording, op een diepe en persoonlijke manier”, zegt Zeina.
Probleem laten ervaren
Leden van de werkgroep bedachten vervolgens een creatieve manier om hun collega’s onbegrijpelijke communicatie te laten ervaren. Ze organiseerden een lunchbijeenkomst en vroegen de HR-afdeling een paar weken daarvoor een complexe vragenlijst te sturen. “Het was een heel ingewikkelde mail over het klimaatcontrolesysteem, met vragen die nergens op sloegen. We wisten dat daar veel frustratie over zou zijn. In de lunchbijeenkomst kwamen we daarop terug: ‘Weten jullie nog, die vragenlijst? Hoe zou het voor mensen zijn om ónze vragen te krijgen?’ Het werkt heel goed als mensen ervaren hoe het is als je vragen krijgt die te ingewikkeld zijn. Ze gaan begrijpen dat mensen dit dagelijks meemaken, en dat ze daar stress van krijgen en afhaken.”
Beeldend maken
Een andere actie was een toneelstuk dat de noodzaak van helder communiceren inzichtelijk maakt. Achter een ondoorzichtig hek staan drie mensen van verschillende lengte: lang, gemiddeld en klein. Alleen de langste persoon – die staat voor mensen in gunstige omstandigheden – kan over het hek de materialen van VeiligheidNL zien.
We moeten het hek dus verlagen. Dat betekent dat we overkoepelend beter moeten communiceren. Maar daarnaast kunnen we een kistje plaatsen waar de kleinste persoon op kan staan, zodat die onze materialen ook kan aannemen. Dat staat voor een extra inspanning om de kwetsbaarste groep te bereiken. Die metafoor van hekjes en kistjes is een beetje ons kenmerk geworden. Je moet het beeldend maken.
Zeina Bassa

Blijven herhalen
Nu is het zaak de boodschap te blijven herhalen, zegt Zeina. “Je kunt niet een paar ludieke dingen doen en het dan loslaten. Je moet het blijven voeden.” Dit jaar staat een nieuwe lunchbijeenkomst op stapel, ditmaal met ervaringsdeskundigen. “Ervaringsdeskundigen kunnen heel goed uitleggen waar ze tegenaan lopen. We willen ook met een groepje collega’s naar een buurthuis gaan om met ervaringsdeskundigen te praten.”
Contentkalender intranet
Voor continue aandacht heeft de werkgroep een contentkalender gemaakt voor de interne website. Elke maand komt er op het intranet een informatief of inspirerend item, zoals een quiz over moeite hebben met lezen en schrijven, films van Pharos of een praktijkverhaal over onderzoek met ervaringsdeskundigen.
Mensen willen vaak wel, maar weten niet hoe. Je wilt ze meegeven dat het haalbaar is. Bij het team kinderveiligheid en valpreventie deden we al veel aan communiceren op maat. Die voorbeelden delen we met de andere programma’s.
Zeina Bassa
Nieuwe medewerkers
De organisatie wijst nieuwe collega’s vanaf het begin op het belang van begrijpelijkheid en toegankelijkheid. In de onthaalbijeenkomsten voor beginnende medewerkers (‘onboarding’) zit een workshop over communiceren op maat. “Het is een interactieve workshop, mensen moeten aangeven of ze het met stellingen eens of oneens zijn. Op die manier geven we onze visie op een leuke manier mee. Je wilt dat iedereen meteen beseft: we kunnen onze missie alleen halen als we alle doelgroepen bereiken.”
Tips van Zeina
- Laat mensen zelf ervaren hoe het is om onbegrijpelijke informatie te krijgen. “Het onderwerp maakt niet uit, als het maar geloofwaardig is.”
- Toon voorbeelden van ‘quick wins’. “Van een fout voorbeeld naar een goed voorbeeld. Dan zijn mensen gelijk getriggerd.”
- Geef urgente informatie en cijfers: om hoeveel mensen gaat het, wie zijn het, in hoeverre bereiken we hen? Koppel dit aan ervaringsverhalen om het levendig te maken.