Werken met de meldcode kindermishandeling: een extra uitdaging bij nieuwkomersgezinnen
70% van de aandachtsfunctionarissen die werken met de meldcode kindermishandeling vinden het heel moeilijk daarover in gesprek te gaan met ouders in nieuwkomersgezinnen. 56% van de aandachtsfunctionarissen geeft aan dat het signaleren van kindermishandeling bij nieuwkomersgezinnen (veel) moeilijker is dan bij andere gezinnen.
Dat blijkt uit ons verkennend onderzoek ‘Werken met de meldcode kindermishandeling: een extra uitdaging bij nieuwkomersgezinnen?’ onder 225 aandachtsfunctionarissen huiselijk geweld en kindermishandeling. Deze professionals werken binnen de jeugdgezondheidszorg, kinderopvang, onderwijs en Veilig Thuis. De geïnterviewde aandachtsfunctionarissen schatten in dat hun collega’s in de organisatie het uitvoeren van de stappen in de meldcode kindermishandeling nóg lastiger vinden.
Gebrek aan kennis en ervaring met verschillende culturen
Uit het onderzoek blijkt een grote handelingsverlegenheid bij de professionals. Zelf zeggen zij dat dat komt door een gebrek aan kennis en ervaring met verschillende culturen. Ze vinden het daardoor lastig om signalen van kindermishandeling te objectiveren. Of ze zijn bang dat ze overhaaste conclusies trekken op basis van vooroordelen.
Taalbarrière en gebrek aan tijd
Daarnaast helpt een taalbarrière niet en ervaren professionals een gebrek aan tijd om de meldcode ook bij nieuwkomersgezinnen zorgvuldig uit te voeren. Tot slot ontbreekt er – zo stellen de professionals – vaak een vertrouwensrelatie met de ouders. Dat maakt het lastig om laagdrempelig met die ouders in gesprek te gaan wanneer er bepaalde zorgen zijn.
Verhoogde kans op kindermishandeling bij nieuwkomersgezinnen
In nieuwkomersgezinnen is er een verhoogde kans op kindermishandeling. Dat kan komen door bijvoorbeeld stress, trauma’s, onzekerheid over een eventuele verblijfsstatus, werkloosheid, discriminatie of een gebrek aan een ondersteunend netwerk. In een klas van 30 kinderen met een migratie-achtergrond zitten gemiddeld twee kinderen die te maken krijgen met een vorm van kindermishandeling. Bij kinderen met een Nederlandse achtergrond is dat 1 kind per 2 klassen.
Inzet Meldcode Kindermishandeling
Je zou dus willen dat de Meldcode Kindermishandeling bij kinderen in nieuwkomersgezinnen heel goed wordt ingezet. Dat signalen tijdig worden herkend en er tijdig hulp wordt geboden aan de ouders, zodat de kans op escalatie van problemen afneemt. Professionals uit de door ons onderzochte sectoren spelen hierbij een belangrijke rol omdat zij regelmatig (soms dagelijks) met deze gezinnen in aanraking komen.
Extra scholing of training hard nodig
Van de respondenten is 82% van mening dat docenten, jeugdverpleegkundigen en pedagogisch medewerkers extra scholing of training nodig hebben om de stappen van de meldcode goed uit te kunnen voeren bij nieuwkomersgezinnen.
Kennis over culturele opvattingen en gespreksvaardigheden
Om hun taak beter te kunnen uitvoeren, willen de respondenten dat professionals meer kennis over culturele opvattingen in de opvoeding en kindermishandeling krijgen. Ook zou het helpen als ze trainingen in gespreksvaardigheden krijgen om de handelingsverlegenheid weg te nemen. Ze pleiten er voor vaker tolken te kunnen inzetten en nauwer samen te werken met organisaties die betrokken zijn bij nieuwkomersgezinnen.
Aanbevelingen
Pharos doet een aantal aanbevelingen die organisaties, professionals en aandachtsfunctionarissen helpen de stappen van de meldcode ook in nieuwkomersgezinnen goed te doorlopen. Daarnaast helpt het als nieuwkomers beter worden geïnformeerd over jeugd- en opvoedhulp in Nederland. Zo kun je hun eventuele wantrouwen ten aanzien van overheidsinstanties wegnemen. Ouders moeten ook ondersteuning krijgen bij het opvoeden tussen twee culturen.
Cultuursensitief werken en de inzet van sleutelpersonen
Pharos pleit er ook voor professionals in cultuursensitiviteit te trainen, beter te faciliteren en sleutelpersonen in te zetten. Op basis van deze aanbevelingen willen we in gesprek met verschillende partijen om te onderzoeken wat er voor nodig is de aanbevelingen om te zetten in actie.