Lokale aanpak gezondheidsachterstanden
Gezondheidsverschillen zijn natuurlijk niet alleen landelijk zichtbaar, maar juist ook lokaal. Zo hebben inwoners van achterstandswijken vaker gezondheidsproblemen. Om gezondheidsachterstanden aan te pakken en om persoonsgerichte preventie en zorg te verbeteren, is lokale samenwerking nodig. Zorgprofessionals, welzijnsorganisaties én gemeenten hebben een belangrijke rol in die samenwerking. Bovendien is het cruciaal dat inwoners zelf worden betrokken bij het opzetten, uitvoeren en toetsen van oplossingen om achterstanden aan te pakken. Zo wordt de wijk een plek waarin alle inwoners, van kinderen tot ouderen, kansen krijgen op een gezond leven. Een wijk waarin inwoners bovendien zelf meer regie krijgen, ook over hun gezondheid.
Dieperliggende oorzaken gezondheidsproblemen
Maar er is meer nodig. Gezondheidsachterstanden staan nooit op zichzelf. Ze hangen samen met andere problemen. Denk aan armoede. Als je weinig geld of zelfs schulden hebt, lijkt het eigen risico hoog. Dan ben je misschien bang voor kosten als je naar de dokter gaat. Medicijnen lijken duur. Gezond eten lijkt duur. Als je de huur nauwelijks kunt betalen, is je gezondheid vaak niet je eerste prioriteit. Stress over de situatie van jezelf en je gezin leidt weer tot nieuwe gezondheidsproblemen. En uit schaamte, omdat je iets niet begrijpt, vraag je niet om hulp.
Bestaande maatregelen om leefstijl te verbeteren hebben vaak te weinig effect bij mensen die leven in kwetsbare situaties. In de lokale aanpak van gezondheidsachterstanden moet daarom oog zijn voor dieperliggende oorzaken van problemen, waaronder armoede, schulden, leefomgeving, eenzaamheid, onderwijs of werk.
Die ‘integrale aanpak’ van gezondheidsverschillen is belangrijk voor de samenleving lokaal en als geheel, voor de participatie van inwoners, voor de economie, de arbeidsmarkt en voor het verminderen van zorgkosten. Met onze kennis dragen wij bij aan die ‘integrale aanpak’: landelijk, in gemeenten en in de wijk. Daarbij hebben inwoners zelf altijd de hoofdrol.
Rol gemeenten en Gezond in…
Gemeenten hebben een grote rol in het terugdringen van gezondheidsverschillen. Zij kunnen een spil zijn in een lokale aanpak van achterstanden, juist omdat zij niet alleen verantwoordelijk zijn voor gezondheidsbeleid, maar ook voor beleid op bijvoorbeeld armoede en leefomgeving. Het is belangrijk dat professionals en welzijnsorganisaties weten waarvoor zij bij hun gemeente terecht kunnen en bij wie zij dan moeten zijn. Tegelijk kan de gemeente organisaties en professionals verbinden met andere partijen, zoals onderwijs, politie en woningcorporaties.
Met Gezond in…, ons stimuleringsprogramma voor gemeenten, zijn we samen met Platform31 betrokken bij de lokale aanpak van gezondheidsachterstanden in meer dan 155 GIDS-gemeenten (Gezond In De Stad). Het gaat om een brede aanpak gericht op het verbeteren van leefstijl met oog voor onderliggende problemen.
Vanuit dit programma delen we kennis en inspirerende voorbeelden via het online platform gezondin.nu. Wil jij daar ook kennis delen? Of wil je gebruikmaken van de ervaringen van anderen of van praktische instrumenten? Maak een account aan.
Informatie over zorg moet vindbaar en begrijpelijk zijn voor iedereen.
Zorg op maat en versterking van eigen regie is nodig voor laagopgeleiden en migranten.