‘Het komen tot gezamenlijke doelstellingen vraagt tijd en aandacht,’ vertelt Esther Teunissen, projectleider Kansrijke Start voor de gemeenten Aalten, Berkelland, Oost Gelre en Winterswijk. ‘Toen we met de projectgroep begonnen, bespraken we eerst uitgebreid de feiten en cijfers rond zwangerschap en geboorten in onze gemeenten. Heel belangrijk, maar het voelde ook abstract. Dat veranderde toen we de vraag stelden: waar kunnen we concreet invloed op uitoefenen? Toen kwam iedereen in de actiestand.’

Doelstellingen

Tijdens bijeenkomsten van de projectgroep Kansrijke Start schuiven alle belangrijke partijen aan: het verloskundig samenwerkingsverband, het ziekenhuis, GGD, jeugdgezondheidszorg, kraamzorg en de gemeenten (zowel beleidsmedewerkers als managers van de sociale teams). Samen werken zij aan drie belangrijke doelstellingen:

• Kwetsbare zwangeren eerder in beeld krijgen
• De samenwerking tussen ketenpartners verbeteren (inclusief zorgpad)
• Ketenpartners beter betrekken bij preventief lokaal gezondheidsbeleid

‘We richten ons eerst op de samenwerking in de keten’, zegt Teunissen. ‘Het is zó belangrijk dat partners in de geboortezorg en daarbuiten goed weten naar wie ze kunnen doorverwijzen.’

Goed voorbeeld

Een goed voorbeeld daarvan is de samenwerking met streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk. Saskia van Daalen is als kinderarts al betrokken bij het Preventie Platform Jeugd van de vier gemeenten, dat zich richt op kwetsbare kinderen en jongeren tot 23 jaar. ‘Dankzij het platform schuiven de wijkteams elke week aan bij ons multidisciplinaire overleg. Daar bespreken we kinderen die zich in het ziekenhuis melden met bijvoorbeeld hoofdpijn- of buikpijnklachten die een oorzaak hebben buiten het medische domein, zoals stress. Met de wijkteams bespreek ik wat er nodig is: van een weerbaarheidstraining voor het kind tot en met schuldhulpverlening voor de ouders.’ In het kader van Kansrijke Start wordt nu een vergelijkbaar overleg opgezet rondom kwetsbare zwangeren.

Beter en sneller geholpen

‘Idee is nu dat de sociale teams eens per maand aanschuiven als onze verloskundigen en gynaecologen de meest kwetsbare zwangeren bespreken’, vertelt kinderarts Saskia van Daalen van het streekziekenhuis. Zo zorgen we ervoor dat we over en weer deze vrouwen eerder in beeld krijgen en waar nodig extra kunnen ondersteunen.’ Van Daalen is erg enthousiast over de samenwerking met de vier gemeenten: ‘We komen eerder tot de juiste diagnose en interventie. Daardoor kunnen we kinderen en hun ouders beter en sneller helpen. En ik houd meer tijd over voor de lichamelijke kant van medische vraagstukken. Daar kan ik het meest betekenen.’

Wethouders en managers

De welwillendheid bij alle partijen is groot. Teunissen heeft veel tijd gestoken in duidelijke afstemming met alle wethouders over de plannen. ‘Vanuit het Preventieplatform (waar Kansrijke Start bij ondergebracht is, hebben wij hun toestemming om aan de slag te gaan. Er zijn natuurlijk verschillen tussen de specifieke aanpak en interventies die de vier gemeenten inzetten, maar over de gezamenlijke doelstellingen zijn we het eens.’

Om ervoor te zorgen dat de medewerkers van de wijkteams aan kunnen schuiven bij het multidisciplinaire overleg, heeft Teunissen ook hun leidinggevenden betrokken. Dat overleg op managementniveau is een belangrijke sleutel tot succes. Alleen dan kun je het praktisch en juridisch goed inregelen. Nu wil ze de lokale huisartsen meer gaan betrekken. Toevallig bleek Van Daalen getrouwd met een huisarts in de regio, vertelt projectleider Teunissen. ‘Ik ga dat voor je regelen, riep Saskia meteen. Dat is het mooie van Kansrijke start: groot genoeg om dingen voor elkaar te krijgen, klein genoeg om elkaar te kennen.’