Preventie en zorg chronische aandoeningen

Laagopgeleiden, mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden en migranten lijden vaker en ernstiger aan chronische aandoeningen zoals diabetes, COPD, hart- en vaatziekten, angststoornissen en depressie. Daarnaast stijgt het aantal migrantenouderen met dementie in Nederland sneller dan het aantal autochtone demente ouderen. Wij zetten ons in voor en stimuleren zorgprofessionals en gemeenten in het versterken van de kwaliteit en effectiviteit van preventie en zorg bij deze groepen. Met als doel: gelijke zorg voor iedereen.

Situatie, feiten en cijfers chronische aandoeningen

Communicatie en voorlichting over behandeling en preventie sluit vaak niet aan bij opleidingsniveau, taal, kennis en opvattingen van laagopgeleide patiënten of migranten. Laagopgeleiden en migranten hebben meer last van stress in het dagelijks leven. Hoe lager de sociaal-economische status (SES), hoe hoger de bloeddruk en de kans op voortijdig overlijden. Denk hierbij aan onmacht, opgekropte woede en het gevoel niet gelijk behandeld te worden. Daarbij kunnen financiële barrières, zoals eigen bijdragen en eigen risico, toegang tot adequate medicatie in de weg staan.

Wat doet Pharos?

We ontwikkelen samen met universiteiten, beroepsverenigingen, kenniscentra, zorgprofessionals en patiënten methodieken, publicaties, factsheets en (eenvoudig) voorlichtingsmateriaal die je direct op weg helpen. Dat doen we op basis van wetenschappelijk onderzoek en kennis uit de praktijk.

We delen onze kennis en ervaringen via trainingen, studiedagen, onze website en persoonlijk advies. Samen met NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap), LHV (Landelijke Huisartsen Vereniging) en CGL (Centrum Gezond Leven) verzamelen en verspreiden we goede voorbeelden van samenwerking tussen preventie en zorg, tussen publieke gezondheidszorg, huisartsenvoorzieningen en het sociale domein.

Daarnaast werken we samen met een aantal ziekenhuizen aan verbetering van de toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg voor migranten en laagopgeleiden. Op het gebied van dementie bij migranten houdt Pharos zich bezig met vroegtijdige signalering, het versterken van draagkracht van de mantelzorger en het betrekken van laagopgeleiden en migranten bij onderzoek.

Bij een kwetsbaar deel van de bevolking sluit de zorg, preventie en ondersteuning vaak onvoldoende aan. De beweging ‘Juiste zorg op de juiste plek‘ (JZOJP) van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport draagt bij aan het verkleinen van gezondheidsverschillen in de regio. Er is veel kennis uit wetenschap en praktijk die benut kan worden. We geven een aantal bouwstenen die richting kunnen geven aan de regionale en lokale plannen in deze infosheet.

Checklist sociaaleconomische gezondheidsverschillen in beleid

Pharos en Equalis hebben voor Zorginstituut Nederland (ZIN) een Checklist sociaaleconomische gezondheidsverschillen in beleid ontwikkeld. Met deze checklist kunnen medewerkers nagaan of in beleid rekening gehouden wordt met de risicofactoren van gezondheidsverschillen. Andere organisaties kunnen op basis van deze checklist in samenwerking met Pharos zelf een checklist ontwikkelen die past bij hun eigen beleidsthema’s.

Persoonsgerichte zorg

Persoonsgerichte zorg is zorg waarbij de zorgverlener kijkt naar de hele mens en niet alleen naar de ziekte. De zorgverlener houdt rekening met de vaardigheden, omstandigheden en behoeften van de individuele patiënt. Ook de communicatie past bij het niveau van de patiënt. De zorgverlener zoekt samen met de patiënt naar passende zorg.

Wat levert persoonsgerichte zorg op?

Persoonsgerichte zorg is goed voor de gezondheid van patiënten, blijkt uit onderzoek. De zorgverlener krijgt een beter beeld van de patiënt door niet alleen naar de aandoening te kijken. Communicatie die aansluit bij de patiënt zorgt ervoor dat de patiënt beter kan meebeslissen en zich beter houdt aan bijvoorbeeld verwijzingen en medicatievoorschriften.

Kwetsbare patiënten met chronische aandoeningen

Persoonsgerichte zorg is extra belangrijk voor kwetsbare patiënten. Vaak hebben zij complexe problematiek en minder goede gezondheidsvaardigheden. Ook bij chronische stress is persoonsgerichte zorg belangrijk. Dit model helpt je om in 7 stappen het gesprek aan te gaan over gezondheid en dagelijks leven met kwetsbare patiënten met chronische aandoeningen.

Informatie over chronische aandoeningen

COPD

Dementie

Het aantal ouderen met dementie neemt toe. Ook onder ouderen met een lage ses en/of een migrantieachtergrond. Pharos zet haar kennis en expertise in voor passende dementiezorg en -ondersteuning. We ontwikkelden bijvoorbeeld een dementie podcast, wachtkameranimaties over dementie en de gesprekslijst Zorgen doe je Samen. Lees meer op onze themapagina Gezond ouder worden.

Mentale gezondheid

Kanker

Chronische stress

Langdurige stress kan ontstaan door bijvoorbeeld geldproblemen, werkloosheid of een slechte woonsituatie. Op termijn kan chronische stress zowel lichamelijke als psychische klachten opleveren. Ook het denk- en doenvermogen gaat achteruit, lees meer op onze infosheet chronische stress.

  • Deze animatie in eenvoudige taal over de gevolgen van stress is geschikt voor patiënten.

Bij langdurige stress is persoonsgerichte zorg extra belangrijk. Persoonlijke aandacht zorgt bovendien voor meer gevoel van controle en een groter geloof in eigen kunnen.

Medicijnen

Meer dan de helft van de patiënten in de apotheek heeft moeite met het begrijpen en onthouden en daardoor ook met het toepassen van informatie over medicatie door de apotheker. Dit zijn kenmerken die gelden voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Een deel van deze groep is laaggeletterd. Het is belangrijk dat zorgverleners deze patiënten herkennen en hun communicatie, informatiemateriaal en begeleiding zo aanpassen dat die beter aansluit bij de patiënt. In het factsheet staat meer informatie en lees je wat je zelf kunt doen om begrijpelijker te communiceren over medicijnen.

Factsheet medicijnen en beperkte gezondheidsvaardigheden

Meer informatie

Sociaal-economische en etnische gezondheidsverschillen in richtlijnen

Wachtkameranimaties over dementie

Filmpjes over dementie voor in de wachtkamer, met toelichtende teksten in het Nederlands, Marokkaans Arabisch, Turks en Engels. Download de animaties of bekijk de animaties via de YouTube afspeellijst.

Deltaplan Dementie

Pharos is een van de partners in het Deltaplan Dementie. Samen met alle leden van het Deltaplan spannen wij ons in om antwoorden en oplossingen te vinden voor dementie, de zorg voor mensen met dementie te verbeteren én dementievriendelijk samen te leven.

Programma Preventie en zorg chronische aandoeningen en verantwoord medicijngebruik

Mensen met een lage sociaaleconomische status en migranten lijden vaker en ernstiger aan chronische aandoeningen zoals diabetes, COPD, hart- en vaatziekten, angststoornissen en depressies. Dit programma richt zich op het versterken van de kwaliteit en effectiviteit van de preventie van en zorg rondom chronische aandoeningen bij deze groepen. Met als doel deze kwaliteit en effectiviteit op hetzelfde niveau te brengen als voor andere Nederlanders (equity in zorg) en zo gezondheidsachterstanden terug te dringen. Lees meer over programma Preventie en zorg chronische aandoeningen en verantwoord medicijngebruik.

Over Pharos

Benieuwd naar meer informatie over Pharos?

Missie en visie Wij zetten ons in voor het terugdringen van grote gezondheidsverschillen in Nederland.

Programma’s De kennisprogramma’s van Pharos vertalen strategie en prioriteiten naar aanpak en werkwijze.

Medewerkers Maak kennis met onze experts. Ze geven je graag advies.

Werken bij Pharos Bekijk vacatures, stages en werkervaringsplekken.

‘Ik heb COPD. Wat kan ik doen?’

Begrijpelijk handboek over COPD voor laaggeletterden, migranten, ouderen en lager opgeleiden. Als je het handboek bestelt, krijg je er de handleiding en de gesprekskaart bij.

Meer voorlichtingsmaterialen

Toolkit voorlichtingen aan migranten over kanker

Basisinformatie, methodieken en materialen voor het opzetten van een traject gericht op het bespreekbaar maken van kanker bij migranten en is bedoeld voor koepels van migranten- en patiëntenorganisaties en andere organisaties met taken op het gebied van informatieverstrekking, voorlichting, educatie en preventie.

Meer publicaties
Meer trainingen

Waarvoor kun je bij Pharos terecht?

Werk je als (zorg)professional en heb je te maken met laagopgeleiden en migranten? Neem contact op met Pharos als je bijvoorbeeld:

  • Meer wilt weten over chronische aandoeningen en ziektebeleving bij laagopgeleiden en migranten.
  • Wilt leren je patiënt met beperkte gezondheidsvaardigheden te motiveren en te begeleiden bij betere zelfzorg.
  • Wilt weten hoe je cultuursensitieve zorg kunt verlenen.

Pharos biedt kennis en praktisch handelingsperspectief voor zowel eerstelijns zorgverleners in achterstandswijken als zorgprofessionals in de tweedelijn.

Bel (030) 234 9800 of mail info@pharos.nl

Onze experts
Naar boven